Bukowe Berdo – Są takie miejsca w Bieszczadach, gdzie czas jakby się zatrzymał. Na szlaku nie spotkacie tłumów a szum wiatru jest jakby lepiej słyszalny. Bukowe Berdo to właśnie takie miejsce, pomimo tego, że jest to jedno z najpiękniejszych zakątków Bieszczad, to nie jest tak oblegane jak popularne połoniny.
W poniższym wpisie znajdziecie propozycje trzech różnych wariantów wejścia na Bukowe Berdo. Trasy różnią się miejscem rozpoczęcia wędrówki jak również dystansem i czasem ich przejścia. Ponadto wskażę Wam miejsca parkingowe i dokładnie opiszę każdy z trzech szlaków wiodących na Bukowe Berdo. Na początku wpisu znajdziesz spisz treści, który będzie pomocny w przemieszczaniu się w dość długim wpisie.
Czym jest Bukowe Berdo?
Do dziś dnia byłem święcie przekonany, że to szczyt górski w Bieszczadach o wysokości 1312 m n.p.m. jednak czy na pewno? Okazuje się, że nie do końca. Bukowe Berdo to nie szczyt, a grzbiet górski z trzema kulminacjami, odpowiednio: (Szołtynia 1201 m), (Połonina Dźwinicka 1238), (Bukowe Berdo 1312 m n.p.m.). Jednak, najwyższa kulminacja również nosi nazwę Bukowe Berdo, więc zasadniczo też jest chyba szczytem).
Z ciekawostek, przed II Wojną Światową Bukowe Berdo nosiło nazwę Połonina Dźwiniacka. Nazwa pochodziła od nazwy wsi Dźwiniacz Górny. We wsi mieszkało blisko 2000 ludzi w około 250 domach. W rejonach Bukowego Berda jak i Halicza był prowadzony wypas trzody chlewnej mieszkańców Dźwiniacza jak i innych mniejszych wiosek.
Wpis blogowy jest wzbogacony obszerną relacją fotograficzną mojego autorstwa. Zdjęcia powstały podczas wielu wizyt w tym malowniczym miejscu. Zdjęcia obarczone banerem reklamowym są wyselekcjonowane do wydruku w dużych formatach. Klikając w baner pod zdjęciem przeniesiesz się do strony sklepu gdzie możesz dostosować opcje wydruku do swoich potrzeb.
SKLEP
Spis treści
- Czym jest Bukowe Berdo?
- Czy szlak na Bukowe Berdo jest trudny?
- Szlak Muczne – Bukowe Berdo
- Szlak Wołosate – Bukowe Berdo
- Szlak Widełki – Bukowe Berdo
- Bukowe Berdo – pętla powrotna
- Bukowe Berdo – trasy dla dzieci?
- Bukowe Berdo – czy warto?
- Wspólna kawa – podziękowania
Czy szlak na Bukowe Berdo jest trudny?
Chcąc odpowiedzieć na to pytanie, trzeba odnieść się do jakiejś skali, lub odnieść się do konkretnych parametrów. W moim mniemaniu w Bieszczadach nie ma trudnych szlaków, ponieważ nie ma tu sztucznych ułatwień typu łańcuchy czy klamry, nie ma również ekspozycji. Naturalnymi trudnościami może być błoto, które utrudnia wędrówkę. W zimie, utrudnieniem może być duża ilość śniegu i minimalne zagrożenie lawinowe.
W takim razie trzeba ustalić parametry. Pierwszy z nich to długość trasy a drugi to przewyższenie. Czyli ilość metrów do pokonania w górę. Oba te parametry są składową czasu przejścia, który ma wpływ na trudność i zmęczenie. Tak jak wspomniałem na początku, przedstawię poniżej trzy propozycje szlaków na Bukowe Berdo w kolejności od najkrótszego do najtrudniejszego
Muczne – Bukowe Berdo 5,6 km 2:30 h przewyższenie 624 m
Opcja numer jeden, najkrótszy szlak pieszy prowadzący na Bukowe Berdo. Wędrujemy dwoma oznaczonymi szlakami, wpierw szlak żółty 3,2 km który prowadzi do grzbietu Bukowego Berda. Następnie szlak niebieski 2,4 km, który prowadzi do najwyższego punktu grzbietu.
Muczne – darmowy parking
Wynika z tego, że do Mucznego nie dotarła jeszcze komercjalizacja. W Mucznym znajduje się darmowy parking, jest on zlokalizowany wzdłuż drogi naprzeciwko Centrum Promocji Leśnictwa w Mucznem. Parking jest zlokalizowany na tyle blisko szlaku, że absolutnie nie ma potrzeby szukać czegoś bliżej kas. Wklejam pinezkę dojazdu, Muczne Parking.
Muczne – Bukowe Berdo – przebieg szlaku
Szlak żółty staruje z małej osady Muczne. Pierwsze 300 metrów szlaku prowadzi asfaltową drogą, następnie skręcamy w prawo w kierunku kas Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Bilet dla osoby dorosłej kosztuje 9 zł , bilet ulgowy 4,5 (dane 2025 rok). Bilety można zakupić w kasie jak i online TUTAJ.
Po zakupie biletu rozpoczynamy podejście, zanim wyjdziemy z lasu i wejdziemy na grzbiet połoniny musimy pokonać 450 metrów przewyższenia. Szlak prowadzi szeroką leśną ścieżką. W otaczającym drzewostanie dominują drzewa liściaste, co tworzy przyjemny klimat zarówno wiosną jak i jesienią. Mniej więcej w połowie szlaku żółtego podejście robi się bardziej strome i to zdecydowanie największe utrudnienie.
Bukowe Berdo – grzbietem Połoniny Dźwinickiej
Mniej więcej po 1:30 h wędrówki wychodzimy na grzbiet połoniny. Od teraz wędrujemy niebieskim szlakiem w kierunku Bukowego Berda. Przed nami jeszcze jedno znaczące podejście przed samym szczytem. Szlak prowadzi blisko grzbietu, a w około roztacza się cudowna Bieszczadzka panorama.
Grzbiet Bukowego Berda lub jak kto woli Połoniny Dźwinickiej pokryty jest piaskowcowymi skałkami co tworzy bardzo widokowe miejsca do zdjęć. Najwięcej skałek znajduje się w górnej części grzbietu i to właśnie tutaj są najpiękniejsze widoki. Ze szczytu można zobaczyć całe Bieszczady: Połonina Wetlińska, Połonina Caryńska, Tarnica, Wielka Rawka, przy dobrej pogodzie można dostrzec również najwyższy szczyt Bieszczad czyli ukraiński szczyt Pikuj 1405 m n.p.m..
Wołosate – Bukowe Berdo 6,8 km 3:00 h przewyższenie 768 m
Opcja numer dwa, szlak jest nieznacznie dłuższy i idąc nim trzeba pokonać o 144 metrów przewyższenia więcej. Kuszące dla tej opcji jest możliwość wejścia na Tarnicę, czyli najwyższy szczyt Bieszczad po polskiej stronie. Od Przełęczy pod Tarnicą przez którą wiedzie szlak do szczytu Tarnicy dzieli Was raptem 400 metrów i 10 minut marszu w jedną stronę.
Wołosate – parking
W odróżnieniu od Mucznego, do Wołosatego komercjalizacja dodarła i to na całego. Bez najmniejszego problemu znajdziecie tutaj ogromny parking, znajduje się on po prawej stronie drogi na samym początku Wołosatego. Zostawiam pinezkę dojazdu do parkingu: Wołosate Parking.
Wołosate – spacer na początek
Wołosate to mała osada na końcu świata, wszystko co można zobaczyć w Wołosatem można zobaczyć z drogi. W okolicach parkingu znajduje się mini sklepik a na terenie parkingu w wysokim sezonie jest punkt gastronomiczny. W Wołosatem można również wynająć miejsce noclegowe i jest to rozsądne rozwiązanie dla osób które mają w planach eksplorację tej części Bieszczad. Właśnie tutaj można rozpocząć wędrówkę na: Tarnicę, Szeroki Wierch, Bukowe Berdo, Halicz czy też Przełęcz Bukowską.
Szlakiem niebieskim na Bukowe Berdo
Wyruszając z parkingu skręcamy w prawo. Wędrówka na Bukowe Berdo wiedzie cały czas niebieskim szlakiem. Pierwsze 600 metrów to spacer asfaltową drogą przez Wołosate. Po 600 metrach skręcamy w lewo. Napewno zauważymy ponieważ tw tym miejscu znajdują się kasy biletowe. Bilet można zakupić również online o czym wspominałem już wcześniej. Link Tutaj.
Po minięciu kas droga prowadzi obszerną polaną. Mniej więcej po 800 metrach wchodzimy w las liściasty i w tym klimacie wędrujemy kolejne 2,5 kilometra. Na tym odcinku trzeba się trochę namęczyć, ponieważ szlak prowadzi prawie cały czas pod górę.
Następny odcinek to podejście na Przełęcz pod Tarnicą. Tutaj wędrujemy stopniami stworzonymi przez ułożone na szlaku drewniane belki. Podejście do przełęczy to raptem 600 metrów. W tym miejscu czas na decyzję, czy zdobywamy Tarnicę. Tak jak wspomniałem to raptem 10 minut w jedną stronę, no chyba, że będzie tłoczno i podejście się zakorkuje.
Odnośnie tłoku, warto mieć świadomość, że na szlaku z Wołosatego będzie o wiele więcej ludzi niż w opcji opisywanej powyżej, czyli z Mucznego. Wynika to z faktu, że wędrujemy szlakiem na Tarnicę czyli najwyższy szlak w polskich Bieszczadach.
Kolejny odcinek to chwila wytchnienia, blisko 800 metrów zejścia w dół do Przełęczy Goprowskiej. A następnie 600 metrów w górę z tego połowa odcinka to ostre podejście schodami po szczyt Krzemień. Odcinek ze schodami jest bardzo stromy i jego pokonanie jest zdecydowanie najtrudniejszym odcinkiem, dzięki temu, że ma zaledwie 300 metrów, zbytnio Was nie umęczy.
Do szczytu Bukowego Berda zostało 600 metrów. Ogólnie mówiąc, ten odcinek jest praktycznie “płaski”, płaski w sensie, że po drodze spotkacie bardzo krótkie zejścia i podejścia, które nazbyt Was nie zmęczą.
Bukowe Berdo – Wołosate – powrót tym samym szlakiem 2:00 h
Powrót do Wołosatego powinna Wam zająć o wiele mniej czasu. Według mapa turystyczna zejście zajmie Wam tylko 2 godziny. Jak wiadomo, w dół wędruje się o wiele szybciej a na szlaku powrotnym jedyne podejście to podejście na Przełęcz pod Tarnicą.
Widełki – Bukowe Berdo – 9,4 km 3:45 h przewyższenie 839 m
Opcja numer trzy – czyli najtrudniejsza. Trasa zdecydowanie najdłuższa a tym samym najbardziej wymagająca. Pod względem widokowym niczym nie odstaje od poprzednich. Ponieważ suma sumarum i tak kończymy podejściem pod Bukowe Berdo a to najciekawszy widokowo odcinek.
Widełki – parking
Miejsce parkingowe jest umiejscowione tuż przy drodze Wielka Pętla Bieszczadzka, tutaj pinezka dojazdu Parking Widełki. Tuż przy parkingu znajduje się kasa Bieszczadzkiego Parku Narodowego, gdzie można zakupić bilet wstępu, oczywiście można również on-line, tutaj. Co do cen parkingu nie mam aktualnych informacji, byłem tutaj w roku 2023 i wtedy był jeszcze darmowy.
Widełki – Bukowe Berdo – opis szlaku
Pierwsze 6 km to wędrówka Bieszczadzkim lasem i w zasadzie dla wielbicieli lasu ten szlak powinien być pierwszym wyborem. W lesie dominują drzewa liściaste, które bajkowo prezentują się zwłaszcza jesienią. Mniej więcej po dwóch godzinach marszu wychodzimy na grzbiet Bukowego Berda lub jak kto woli Połoninę Dźwinicką.
Od tego momentu wędrujemy już w odsłoniętym terenie z widokiem na Bieszczadzkie połoniny. Czym dłużej idziemy tym więcej widzimy, naszym oczom otwiera się coraz szersza panorama. Po kilkunastu minutach wędrówki dochodzimy do skrzyżowania szlaków. W tym momencie łączymy się z szlakiem prowadzącym do Mucznego. Wędrówkę kontynuujemy dalej szlakiem niebieskim czyli prosto. Ten odcinek jest opisany w opcji numer jeden, czyli duplikowanie treści mija się z celem, można zerknąć wyżej.
Bukowe Berdo – pętla powrotna
Powyżej zostały opisane trzy najbardziej oczywiste szlaki na Bukowe Berdo. Ściśle mówiąc, każdy z nich można wykorzystać jako opcję wejścia jak i zejścia. Jedynym problemem są kwestie logistyki. Jako uzupełnienie siatki szlaków warto wspomnieć o szlaku przez Ustrzyki Górne – Przełęcz pod Tarnicą.
Dlaczego wspominam o tym szlaku, ponieważ w Ustrzykach (w sezonie) jest duża szansa na złapanie transportu. Dojedziemy stąd zarówno do Wołosate, Muczne czy Widełki a wrócić możemy na nogach wykorzystując szlak do Ustrzyk Górnych.
Dla grup, które mają więcej niż jeden samochód można rozważyć opcję pozostawienia jednego samochodu w punkcie końcowym a drugim samochodem dojechać na start, chodź moim zdaniem nie zawsze jest to ekonomicznie uzasadnione.
Po trzecie, transport w Bieszczadach to transport prywatny. Zatem, najłatwiej umówić się na transport z punktu X (koniec) do Y (start) na dokładną godzinę i tym sposobem mamy już samochód na mecie naszej wędrówki.
Bukowe Berdo – trasy dla dzieci?
Zdecydowanie tak, trasa z Mucznego jak i z Wołosatego to idealne szlaki dla aktywnych dzieciaków. 10-12 kilometrów to odpowiedni dystans do pokonania na własnych nogach dla aktywnych dzieciaków powyżej 6 roku życia. To moja subiektywna ocena, którą odważyłem się wygłosić na podstawie wędrówek ze swoją córką. Połonina Wetlińska to idealne miejsce do wędrówek z dzieciakami, warto zerknąć tutaj Połonina Wetlińska.
Jeżeli chodzi o młodsze dzieciaki i opcje z nosidełkiem to wybrałbym bym trasę z Wołosatego. Już tłumaczę dlaczego, grzbiet Bukowego Berda jest porośnięty drzewami, które rosną bardzo blisko szlaku. Gałęzie w kilku miejscach zagarniają szlak na wysokości głowy. Taka sytuacja stwarza zagrożenie dla dzieciaka w nosidełku.
Opcja numer trzy, to już prawie 20 km, więc owszem jednak dla starszych dzieci. Jeżeli szukacie szlaku na Bukowe Berdo, który jest dedykowany dla dzieci w wózku, to niestety nie ma takiego szlaku.
Bukowe Berdo – czy warto?
Oczywiście, że warto. Podsumowując , Bukowe Berdo to cudowne miejsce, szczególnie zjawiskowe późną wiosną i jesienią. Kto raz zdecydował się na zdobycie szczytu ten wcześniej czy później tutaj wróci. Bukowe Berdo wybitnie prezentuje się podczas zachodu słońca. To mój obowiązkowy punkt do odwiedzenia podczas wypadów fotograficznych, co widać w mnogości kadrów dołączonych do wpisu.
Po drugie, to miejsce w którym można poczuć “dzikie Bieszczady”. Połonina Dźwinicka pomimo swych walorów estetycznych nie jest tak oblegana jak słynniejsze siostry Wetlińska czy Caryńska. Tutaj można wędrować w samotności i czerpać radość z obcowania z przyrodą, myślę tutaj o opcji 1 i 3.
Ze szczytu można zobaczyć wszystkie Bieszczadzkie Połoniny. Przy świetnych warunkach pogodowych można dostrzec nawet Tatrzańskie szczyty. Patrząc na wschód możemy podziwiać ogrom ukraińskich Karpat. Krótko mówiąc, widoki ze szczytu na pewno na długo zostaną w Waszej pamięci.
Wspólna kawa – podziękowanie
Bardzo Ci Dziękuję, że dotarłeś do końca wpisu. Mam nadzieję, że znalazłeś tutaj inspirację do swojej wędrówki i odpowiedzi na nurtujące Cię pytania. Mam nadzieję, że spodobały Ci się moje zdjęcia z Bukowego Berda, tak jak wspominałem na wstępie możesz je zamówić i zabrać Bieszczady do swojego domu lub biura.
Na koniec zostawiam też link do profilu https://buycoffee.to/fotozgor gdzie możesz symbolicznie wesprzeć moje podróże i postawić mi kawę, która najlepiej smakuje właśnie w górach w oczekiwaniu na kolejny wschód lub zachód słońca.
